Konferencję otworzyła Renata Calak, Dyrektor Departamentu Strategii MFiPR, podkreślając rolę polityki spójności jako głównego instrumentu wyrównywania szans rozwojowych regionów i budowania współpracy między samorządami. Wydarzenie moderował Andrzej Brzozowy z firmy Projekty Miejskie – z ogromną wprawą prowadząc uczestników przez skomplikowane, ale niezwykle aktualne zagadnienia.

Sercem debaty była prezentacja wyników badania ewaluacyjnego pt. „Wpływ Polityki Spójności 2014–2020 na rozwój miast i ich obszarów funkcjonalnych”, przygotowana przez Natalie Dziarmakowską z Instytutu Rozwoju Miast i Regionów (IRMiR). To właśnie to badanie posłużyło jako punkt wyjścia do głębokiej, wielowątkowej rozmowy o efektach, wyzwaniach i przyszłości wsparcia unijnego.

Głos Metropolii Krakowskiej: zaufanie jako fundament

W bloku poświęconym współpracy i partnerstwu jednostek samorządu terytorialnego (JST) jednym z prelegentów był Daniel Wrzoszczyk, Dyrektor Biura Stowarzyszenia Metropolia Krakowska. W swojej wypowiedzi zaakcentował rolę zaufania i kompetencji jako kluczowych zasobów wypracowanych w trakcie dziesięcioletniego funkcjonowania Metropolii Krakowskiej w ramach instrumentu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT).

– Polityka spójności dała nam nie tylko konkretne efekty infrastrukturalne – parkingi P&R, ścieżki rowerowe, wymianę taboru czy walkę z niską emisją. Przede wszystkim stworzyła przestrzeń współpracy, w której samorządy uczą się od siebie, wypracowują wspólne stanowiska i budują trwałe relacje oparte na zaufaniu – mówił Daniel Wrzoszczyk.

To właśnie dzięki ZIT możliwe było zbudowanie międzygminnego partnerstwa na poziomie operacyjnym i strategicznym – unikalnego w skali kraju. Dziś Metropolia Krakowska to nie tylko projekt unijny – to dojrzały mechanizm zarządzania rozwojem terytorialnym.

Zróżnicowane spojrzenia – wspólna perspektywa

Wśród zaproszonych panelistów znaleźli się m.in. Andrzej Porawski (Związek Miast Polskich), Iga Zupok-Gierwatowska i Anna Sulińska-Wójcik z MFiPR, a także samorządowcy i przedstawiciele organizacji miejskich. Dyskusje – zarówno te dotyczące środowiska i infrastruktury, jak i zagadnień społeczno-gospodarczych – udowodniły, że efektywność polityki spójności to nie tylko wskaźniki, ale przede wszystkim relacje, wiedza i wspólne uczenie się.

Rekomendacje, które będą żyć

Wnioski z badania, rekomendacje płynące z debaty oraz głosy krytyczne i refleksyjne uczestników mają szansę realnie wpłynąć na kształtowanie kolejnych edycji polityki spójności – już w perspektywie 2021–2027 i dalej.

Dyskusje takie jak ta pokazują, że Polityka Spójności – dobrze zaprogramowana i zarządzana – może być nie tylko źródłem inwestycji, ale fundamentem trwałych zmian instytucjonalnych, społecznych i kulturowych. Z myślą o mieszkańcach, o przyszłości i o metropoliach zdolnych sprostać wyzwaniom XXI wieku.