Metropolia Krakowska

Selektywna zbiórka odpadów – dlaczego warto segregować?

  • 07.07.2025 15:38
  • Aktualizacja: 15:42 07.07.2025

Segregacja odpadów to nie tylko obowiązek każdego mieszkańca, ale także realny wpływ na ochronę środowiska i przyszłość naszej planety. Zbieranie odpadów z podziałem na frakcje surowcowe takie jak papier, szkło i tworzywa sztuczne pozwala na odzyskiwanie cennych surowców wtórnych, ogranicza ilość śmieci trafiających na składowiska i zmniejsza koszty gospodarowania odpadami w gminach.

Dlaczego warto segregować odpady?

Selektywna zbiórka odpadów przynosi szereg korzyści:

  • Ochrona środowiska naturalnego

Segregacja odpadów pozwala zmniejszyć ilość śmieci trafiających na wysypiska, co ogranicza zanieczyszczenie gleby, wody i powietrza. Odpady zmieszane często zawierają substancje niebezpieczne, które przenikają do środowiska, szkodząc roślinom, zwierzętom i ludziom. Dzięki właściwej segregacji możliwe jest ich bezpieczne przetworzenie lub unieszkodliwienie.

  • Odzysk i oszczędność surowców

Wiele odpadów można poddać recyklingowi i ponownie wykorzystać w procesach produkcyjnych. Papier, szkło, metal czy plastik – odpowiednio posegregowane – stają się wartościowymi surowcami wtórnymi. Dzięki temu ograniczamy wycinkę lasów, wydobycie surowców czy zużycie wody i energii potrzebnych do produkcji nowych materiałów.

  • Zmniejszenie kosztów gospodarki odpadami

Koszty systemu gospodarki odpadami stale rosną, dlatego prawidłowa segregacja „u źródła” – czyli w naszych domach – pozwala obniżyć wydatki związane z transportem, sortowaniem i składowaniem śmieci. Jeśli nie chcesz płacić więcej za ich odbiór, segreguj odpady właściwie. To rozwiązanie przynosi korzyści zarówno dla środowiska, jak i dla domowego budżetu.

  • Odpowiedzialność obywatelska i edukacja ekologiczna

Segregując odpady, uczymy siebie i innych (w tym dzieci) szacunku do przyrody oraz zasad zrównoważonego rozwoju. Wzmacniamy poczucie wspólnej odpowiedzialności za świat, w którym żyjemy. Małe gesty, jak wrzucenie butelki do odpowiedniego pojemnika, mają znaczenie – zwłaszcza gdy robią to miliony ludzi.

Recykling oznacza proces polegający na odzyskiwaniu surowców z odpadów i ponownym ich wykorzystaniu do produkcji nowych wyrobów. Celem recyklingu jest ograniczenie ilości odpadów trafiających na wysypiska, zmniejszenie zużycia surowców naturalnych oraz ochrona środowiska

Kolory worków i pojemników – co gdzie wrzucamy?

W Polsce obowiązuje system pięciu frakcji, oznaczonych różnymi kolorami:

Od 1 października 2025 roku w Polsce planowane jest obowiązywanie ogólnokrajowego systemu kaucyjnego, który obejmie:

  • plastikowe butelki jednorazowe do 3 litrów,
  • puszki aluminiowe do 1 litra,
  • szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 litra.

Kupując napój w takim opakowaniu, zapłacimy dodatkową kaucję (np. 0,50 zł), którą odzyskamy po zwrocie opakowania, bez konieczności posiadania paragonu. Opakowania będzie można oddać w dużych sklepach i punktach zbiórki. Warunkiem będzie ich dobry stan (czytelny kod kreskowy, brak zgniecenia).

Niektóre gminy zbierają osobno odpady kuchenne oraz odpady zielone z ogrodów. Zamiast oddawać odpady bio możesz je też kompostować na swojej działce! Dzięki temu otrzymasz ulgę od opłaty za odbiór odpadów i przyczynisz się do lepszych wyników gospodarki odpadami w swojej gminie.

Więcej o kompostowaniu przeczytasz TU 

Choć codzienna segregacja odpadów koncentruje się na pięciu głównych frakcjach, warto pamiętać także o odpadach, które nie pasują do żadnego z worków. Co zrobić z takimi śmieciami jak zużyte opony, baterie czy przeterminowane leki?

PSZOK czyli punkt selektywnej zbiórki odpadów komunalnych

W punkcie selektywnej zbiórki odpadów można  oddać odpady, których nie wolno wyrzucać do zwykłych pojemników, m.in.:

  • zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (RTV, AGD)
  • stare meble i odpady wielkogabarytowe
  • zużyte baterie i akumulatory
  • przeterminowane leki
  • farby, rozpuszczalniki, chemikalia
  • gruz budowlany, odpady poremontowe
  • zużyte opony
  • tekstylia i ubrania
  • i wiele innych

Odbiór odpadów w PSZOK jest bezpłatny dla mieszkańców gminy, którzy uiszczają opłatę za gospodarowanie odpadami.

Dodatkowo w gminach odbywa się zbiórka odpadów wielkogabarytowych i zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego sprzed posesji.

Odpady wielkogabarytowe oraz zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny są odbierane bezpośrednio sprzed posesji podczas tzw. zbiórek objazdowych. To wygodna i legalna forma pozbycia się problematycznych odpadów, których nie wolno wrzucać do zwykłych pojemników.

Co można wystawić przed posesję w ramach zbiórki?

Odpady wielkogabarytowe:

  • meble (kanapy, szafy, komody, fotele, krzesła, łóżka, materace)
  • dywany i wykładziny
  • wózki dziecięce
  • rowery, hulajnogi (bez napędu elektrycznego)
  • inne duże elementy wyposażenia domów i mieszkań

Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny:

  • lodówki, pralki, zmywarki
  • telewizory, monitory, komputery
  • kuchenki, mikrofalówki
  • odkurzacze, suszarki do włosów, żelazka
  • inne urządzenia na prąd lub baterie

Czego NIE wystawiać podczas tej zbiórki?

  • odpadów budowlano-remontowych
  • opon i części samochodowych (niektóre gminy odbierają również opony sprzed posesji)
  • chemikaliów, farb, klejów

Wspólna odpowiedzialność i korzyści dla gminy

Im lepiej segregujemy odpady, tym łatwiej można je poddać recyklingowi. Ma to ogromne znaczenie, ponieważ gminy są zobowiązane do osiągania określonych poziomów recyklingu – w 2024 roku było to 45%, a w 2025 roku będzie to już 55% odebranych i zebranych odpadów komunalnych. Niewywiązanie się z tych obowiązków grozi wysokimi karami finansowymi. Warto podkreślić, że odpady posegregowane są znacznie łatwiejsze do przetworzenia niż odpady zmieszane. Dzięki prawidłowej segregacji gmina może uniknąć kar, a zaoszczędzone środki przeznaczyć na inne, potrzebne inwestycje.

Podsumowanie

Segregacja odpadów jest stosunkowo prosta, a ma ogromne znaczenie. Dzięki niej oszczędzamy surowce, chronimy środowisko, wspieramy recykling i unikamy zbędnych kosztów. Wystarczy kilka chwil dziennie, by realnie wpłynąć na przyszłość swojej gminy i naszej planety – warto!

 

Kategorie:

  • Środowisko i przestrzeń